Leer jezelf ecologisch tuinieren/Populier

Populier is een geslacht van loofbomen uit de wilgenfamilie (Salicaceae).

De snelgroeiende bomen kunnen tot 40 m hoog worden. De maximale leeftijd van de populier ligt op ongeveer tweehonderd jaar. Voor een goede groei hebben de bomen veel licht nodig.

De bladeren zijn afwisselend geplaatst. Eindknoppen zijn groter dan de zijknoppen. In de herfst kleuren de bladeren goudgeel tot geel. Populieren uit de secties Populus en Aegiros hebben bladstengels die zijdelings afgeplat zijn, zodat ze gemakkelijk heen en weer wiegen in de wind. Evenals wilgen, hebben populieren een krachtige, oppervlakkige en verspreide wortelgroei. Daarom mogen ze niet dicht bij huizen, wegen en leidingen geplant worden. De wortels kunnen door zachte muren en gaatjes in muren groeien. Ook wegen en leidingen kunnen opgedrukt worden door de wortel van de populier. Moderne muren en wegen bieden genoeg weerstand.

Alle populieren (behalve Populus lasiocarpa) zijn tweehuizig (er zijn aparte mannelijke en vrouwelijke planten). De bloem is een hangend katje dat voor het uitlopen van het blad verschijnt. Mannelijke bloemkatten hebben vele (vijf tot veertig) meeldraden bijeen, de kleur is vaak rood. Ze vallen spoedig af als ze hun werk hebben gedaan (stuifmeel afgeven). Dit geschiedt door de wind (windbestuiving).

De vrouwelijke katjes blijven na de bestuiving tot in mei en juni hangen. Dan springt de doosvrucht open en komt het 3 x 1 mm grote zaad vrij. Het is omgeven door donzig pluis en voert ver op de wind mee. Sommige bomen produceren zoveel pluis dat het lijkt of het sneeuwt. Mensen kunnen voor dit pluis allergisch zijn. Lang niet alle pluis bevat een zaadje. Om te ontkiemen heeft het zaad een vochtig kiembed nodig zoals rivieroevers. Een populier wordt vruchtdragend na circa vijftien jaar.

Populieren vormen een belangrijke voedselbron voor rupsen. Het geslacht Populus is onder te verdelen in vijf secties. De sectie Turanga bevat bomen uit Noord-Afrika welke niet voor het West-Europese klimaat geschikt zijn. Van nature voorkomend in de Benelux zijn de ratelpopulier (Populus tremula) en de zwarte populier (Populus nigra): deze laatste komt echter zeer weinig voor. Er worden echter op grote schaal populieren aangeplant, in allerlei gekweekte vormen (zie populierenteelt).

Soorten

• 
  Amerikaanse zwarte populier (Populus deltoides)
• 
  Canadese populier (Populus × canadensis)
• 
  Chinese balsempopulier (Populus simonii)
• 
  Grauwe abeel (Populus × canescens)
• 
  Koreaanse balsempopulier (Populus maximowiczii)
• 
  Ratelpopulier (Populus tremula)
• 
  Westamerikaanse balsempopulier (Populus trichocarpa)
• 
  Witte abeel (Populus alba)
• 
  Zwarte populier (Populus nigra)

(Nog) niet beschreven

• Populus tremuloides - Americaanse ratelpopulier
• Populus fremontii
• Populus balsamifera
• Populus candicans
• Populus koreana
• Populus szechuanica
• Populus yunnanensis
• Populus heterophylla - Hartbladige populier
• Populus wilsonii - Wilson-populier

Hout

Het hout is wit tot grijsachtig van kleur. Het wordt voor veel doeleinden gebruikt. In Nederland worden er klompen van gemaakt. In Spanje wordt het hout gebruikt voor het maken van sinaasappelkistjes. Verder wordt populierenhout gebruikt voor kratten, pallets, papier, triplex, kasten en niet te vergeten lucifers. Leonardo da Vinci schilderde de Mona Lisa op een paneel van populierenhout.

Populieren kunnen aangetast worden door een vrij groot aantal schimmels, bacteriën en insecten.

De bekendste schimmels zijn populierenroest van het geslacht (Melampsora), met name Melampsora larici-populina en schimmels van het geslacht Marssonina. Van Melampsora larici-populina komen vijf fysio's voor, E1, E2, E3, E4 en E5. Een andere bladziekte is bladvlekkenziekte (Marssonina brunnea), waarbij op de bladeren olijfgroene of bruinzwarte vlekken ontstaan. Bacteriekanker (Xanthomonas populi) vormt bastkankers op de stam en takken, waarbij takken afsterven.

Waardplant

Dit geslacht is waardplant voor onder andere:

• 
  Cossus cossus (Wilgenhoutrups)
• 
  Sesia apiformis (Horzelvlinder)
• 
  Saperda carcharias (Grote populierenboktor)
• 
  Saperda populnea (Kleine populierenboktor)
• 
  Paranthrene tabaniformis (Populierenglas vlinder)

Externe links

• Populus in de Flora of China
• Populus in de Flora of Pakistan
• Populus in de Flora of Missouri
• Populus in de NCBI Taxonomy Browser
• informatie over het hout (populieren) in het Houtvademecum