Leer jezelf ecologisch tuinieren/Klit
|
Klit (oude naam klis) (Arctium) is een geslacht uit de composietenfamilie (Compositae of Asteraceae). Deplant komt in het wild voor in Europa en Azië.
- Ecologie
De klit komt voor in bermen, ruigten en op open plekken in bossen. De vruchten worden verspreid doordat ze aan de vacht van dieren blijven hangen. Ook blijven ze aan kleding hangen.
- Groente
De penwortel van jonge planten kan gegeten worden als pastinaak. In Europa wordt de plant bijna niet meer gegeten, in het Verenigd Koninkrijk is er nog wel een populaire frisdrank te koop in de supermarkt die gemaakt wordt van paardebloem en klit. In Azië is het nog een populaire groente. De wortels worden in Nederland verkocht in Chinese supermarkten onder de Engelse naam "burdock". De wortels worden in het eerste groei-jaar in de herfst geoogst, dan heeft de plant nog geen bloemstengels/bloemen ontwikkeld (slechts de grote leerachtige bladen en de wortel). De wortels zijn vorstbestendig. Ze kunnen in de winter in de grond gelaten worden en vlak voor gebruik geoogst worden. Als u in het wild op zoek gaat naar deze plant kunt u het beste eerst zoeken naar de duidelijk herkenbare klittebollen, en vervolgens daar in de buurt zoeken naar planten uit het eerste jaar. De rode bladstelen zien er een beetje uit als rabarber, en de bladeren zijn leerachtig met een licht behaarde, witte onderkant.
Jonge bloemstengels kunnen in het late voorjaar voordat de bloemen verschijnen ook gegeten worden. De smaak lijkt wat op die van artisjok.
- Medicinaal gebruik
Voor medicinaal gebruik wordt de wortel in de herfst van het eerste groei-jaar of in het daaropvolgend voorjaar geoogst en gedroogd.
De Klit is volgens de volksgeneeskunde vochtafdrijvend en bloedreinigend (let op: bloedreiniging is omstreden!). Zou ook tegen gewrichtsreuma, zweren, maagklachten, haaruitval en roos werkzaam zijn.
- Soorten
-
Bosklit (Arctium nemorosum) -
Donzige klit (Arctium tomentosum) -
Gewone klit (Arctium minus) -
Grote klit (Arctium lappa)
- Vroeger werd ook nog de kleine klit als afzonderlijke soort beschouwd.
- Zie ook
