Leer jezelf ecologisch tuinieren/Lathyrus

Lathyrus is een geslacht uit de Vlinderbloemenfamilie (Leguminosae oftewel Fabaceae). Het geslacht komt van nature voor in Europa, Azië en Noord- en Zuid-Amerika in gematigde streken. Het geslacht telt 120 tot 200 soorten.

Wegens hun attractieve bloemen worden ze vaak in tuinen als sierplant aangeplant. De Welriekende lathyrus (Lathyrus odoratus) en de Brede lathyrus (Lathyrus latifolius) worden het vaakst aangeplant. Sommige soorten kunnen ook als voederplant worden gebruikt. Sommige soorten zijn ongenietbaar omdat ze gifstoffen bevatten, die lathyrisme kunnen veroorzaken.

Soorten

• 
  Aardaker (Lathyrus tuberosus)
• 
  Boslathyrus (Lathyrus sylvestris)
• 
  Brede lathyrus (Lathyrus latifolius)
• 
  Graslathyrus (Lathyrus nissolia)
• 
  Knollathyrus (Lathyrus linifolius)
• 
  Moeraslathyrus (Lathyrus palustris)
• 
  Naakte lathyrus (Lathyrus aphaca)
• 
  Ruige lathyrus (Lathyrus hirsutus)
• 
  Veldlathyrus (Lathyrus pratensis)
• 
  Welriekende lathyrus (Lathyrus odoratus)
• 
  Zeelathyrus (Lathyrus japonicus)
• 
  Zwarte lathyrus (Lathyrus niger)

(Nog) niet beschreven

• Lathyrus angulatus
• Lathyrus aureus
• Lathyrus bauhinii
• Lathyrus belinensis, eenjarige soort
• Lathyrus bijugatus
• Lathyrus biflorus
• Lathyrus blepharicarpus
• Lathyrus brachycalyx
• Lathyrus chloranthus, eenjarige soort
• Lathyrus cicera
• Lathyrus clymenum
• Lathyrus cicera
• Lathyrus delnorticus
• Lathyrus davidii
• Lathyrus eucosmus
• Lathyrus glandulosus
• Lathyrus graminifolius
• Lathyrus grandiflora
• Lathyrus grimesii
• Lathyrus heterophyllus
• Lathyrus hitchcockianus
• Lathyrus holochlorus
• Lathyrus inconspicuus
• Lathyrus jepsonii
• Lathyrus lanszwertii
• Lathyrus laetivirens
• Lathyrus laevigatus
• Lathyrus littoralis
• Lathyrus nervosus
• Lathyrus nevadensis
• Lathyrus ochroleucus
• Lathyrus ochrus, eenjarige soort
• Lathyrus pannonicus
• Lathyrus pauciflorus
• Lathyrus polymorphus
• Lathyrus polyphyllus
• Lathyrus pubescens
• Lathyrus pusillus
• Lathyrus rigidus
• Lathyrus sativus
• Lathyrus sphaericus
• Lathyrus splendens
• Lathyrus sulphureus
• Lathyrus tingitanus, eenjarige soort
• Lathyrus torreyi
• Lathyrus transsylvanicus
• Lathyrus vernus
• Lathyrus venosus
• Lathyrus vestitus

Onderscheid met wikke

Lathyrus is nauw verwant aan het geslacht Wikke (Vicia). De beide geslachten kunnen botanisch onderscheiden worden doordat de peulvruchten bij wikke minimaal twee zaden bevatten en bij Lathyrus ook een enkel zaad kunnen bevatten.
De bladeren zijn bij wikke vaak samengesteld uit meerdere paren deelblaadjes terwijl de soorten uit het geslacht Lathyrus meestal een of enkele paren deelblaadjes hebben. De steunbladeren zijn bij Lathyrus vaak groot en lijken op loofbladeren terwijl ze bij wikke meestal kleiner en priemvormig of breed en gespleten zijn. Vele soorten Lathyrus hebben gevleugelde stengels en bladoksels.

Beschrijving

Bij Lathyrus gaat het om overblijvende of eenjarige, kruidachtige klimplanten met geveerde of in ranken eindigende bladeren en meestal ook met steunbladeren. Soms modificeren de bladstelen tot organen die de fotosynthese uitvoeren (zogeheten fyllodia). De bloemen staan solitair of in trossen. Afhankelijk van de soort kunnen ze blauw, roze, violet, rood of geel van kleur zijn. De bloemen worden bestoven door Hymenoptera zoals bijen en hommels. De vruchten zijn twee– of meerzadige peulvruchten met daarin afgeplatte, erwtachtige zaden. Bij sommige soorten zijn de vruchten oneetbaar omdat ze gifstoffen bevatten.
De vruchten drogen in waarna de peul in tweeën splijt en de zaden tevoorschijn komen. Sommige soorten vermenigvuldigen zich ook door middel van ondergrondse uitlopers.

Waardplant

Dit geslacht is waardplant voor sommige soorten Lepidoptera, onder andere:

• 
  Antitype chi (chi-uil) (1)
• 
  Semiothisa clathrata (klaverspanner) (1)
• 
  Chionodes braunella

(1) Beiden op Veldlathyrus