Verklarende woordenlijst biologie voor het secundair onderwijs/D


A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z


- D -
Darmvlokken in de dunne darm

daltonisme - darmsap - darmvlok - darwinisme - deaminatie - decarboxylatie - dehydratie - dehydrogenase - denaturatie - dendriet - denitrificatie - deoxyribose - depolarisatie - desaminering - desoxyribonucleïnezuur - desoxyribose - determinatie - detritus - detrivoor - diabetes insipidus - diabetes mellitus - dialyse - diastole - dichtheid - dichtheidsafhankelijke factor - dichtheidsonafhankelijke factor - dicotyl - dictyosoom - dier - differentiatie - diffusie - dihybride kruising - dipeptide - diploïd - disacharide - dissimilatie - diurese - diureticum - diversiteit - DNA - DNA-ase - DNA-ligase - DNA-polymerase - DNA-virus - doelwitorgaan - dominant - donkeraanpassing - donkerreactie - draagkracht - drager - dreigen - drempelwaarde - drift - drug - dubbelstrengs DNA - ductus arteriosis - dwarsgestreepte spieren -

daltonisme

bewerken

Rood-groene kleurenblindheid die geslachtsgebonden wordt overgeërfd.
Zie Wikipedia

darmsap

bewerken


Zie Wikipedia

darmvlok

bewerken


Zie Wikipedia

darwinisme

bewerken


Zie Wikipedia

deaminatie

bewerken

Het onttrekken van een aminogroep (-NH2) aan een organische verbinding. Dit gebeurt onder meer in de lever, tijdens het aminozuurkatabolisme.
Zie ook desaminering

decarboxylatie

bewerken

Een decarboxylering is een reactie waarbij een molecule koolstofdioxide (CO2) wordt afgesplitst door een organische verbinding . De term duidt hoofdzakelijk op een organisch zuur dat koolstofdioxide verliest:

 
Algemeen schema van een decarboxylering


Zie Wikipedia

dehydratie

bewerken
  1. Dehydratie of uitdroging is het overmatig verlies van lichaamsvocht. Zie Wikipedia
  2. Bij dehydratie in de chemie wordt van een molecule een OH-groep en een H atoom van twee direct naast elkaar gelegen atomen afgesplitst onder vorming van water en een binding tussen de achterblijvende atomen. Zie Wikipedia

dehydrogenase

bewerken

Een dehydrogenase is een enzym dat een substraatmolecule oxideert door er waterstof (in de vorm van hydride H-) aan te onttrekken en dit over te brengen naar een elektronendrager zoals bv. NAD+ of NADP+

denaturatie

bewerken


Zie Wikipedia

dendriet

bewerken


Zie Wikipedia

denitrificatie

bewerken


Zie Wikipedia

deoxyribose

bewerken

Zie desoxyribose

Zie Wikipedia

depolarisatie

bewerken

Depolarisatie is een verandering in de membraanpotentiaal van een cel waardoor deze potentiaal minder negatief wordt. Indien de depolarisatie hoog genoeg is, kan dit in zenuwcellen en bepaalde andere celtypen leiden tot een actiepotentiaal. Het tegenovergestelde van depolarisatie is hyperpolarisatie.
Zie Wikipedia

desaminering

bewerken

Desaminering is een proces waarbij overtollige aminozuren worden afgebroken. Dit gebeurt in de lever. Bij de aminozuren wordt de aminegroep (-NH2) afgesplitst en omgezet tot ammoniak.
Zie Wikipedia

desoxyribonucleïnezuur

bewerken

Zie DNA
Zie Wikipedia

desoxyribose

bewerken


Zie Wikipedia

determinatie

bewerken

Determinatie is in de biologie het 'op naam brengen' van een planten- of diersoort, dat wil zeggen identificeren, of bepalen tot welk taxon (bijvoorbeeld geslacht, soort, ondersoort of variëteit) een bepaald exemplaar behoort.

Voor de determinatie wordt vaak gebruikgemaakt van determinatietabellen of determinatiesleutels, aan de hand waarvan men door het beantwoorden van vragen over waarneembare kenmerken van het exemplaar naar een nieuwe vraag wordt geleid tot er uiteindelijk nog maar een mogelijkheid over is.
Zie Wikipedia

detritus

bewerken

Met de term detritus (Latijn voor "afval") wordt elk dood organisch materiaal aangeduid.
Zie Wikipedia

detrivoor

bewerken

of detritivoor
Een detrivoor of detritus-eter is een organisme dat leeft van dood organisch materiaal of detritus.
Zie Wikipedia

diabetes insipidus

bewerken

Diabetes insipidus (DI) is een aandoening die gekenmerkt wordt door polyurie (veel plassen) en polydipsie (veel drinken, 5-15 liter per dag). Het eerste deel van de benaming, diabetes, kan misleidend zijn, deze aandoening heeft niets met suikerziekte (diabetes mellitus) te maken. De uitgescheiden urine is daarbij - in tegenstelling tot diabetes mellitus - niet zoet en (wel) sterk verdund. Diabetes insipidus wordt veroorzaakt door het ontbreken van antidiuretisch hormoon, ook bekend als vasopressine of bij de afkorting ADH
Zie Wikipedia

diabetes mellitus

bewerken


Zie Wikipedia

dialyse

bewerken


Zie Wikipedia

diastole

bewerken


Zie Wikipedia

dichtheid

bewerken


Zie Wikipedia

dichtheidsafhankelijke factor

bewerken


Zie Wikipedia

dichtheidsonafhankelijke factor

bewerken


Zie Wikipedia

dicotyl

bewerken


Zie Wikipedia

dictyosoom

bewerken


Zie Wikipedia


Zie Wikipedia

differentiatie

bewerken


Zie Wikipedia

diffusie

bewerken

Diffusie is de verplaatsing van een opgeloste stof van een plaats met een hoge concentratie naar een plaats met een lagere concentratie. Dit is een passief proces.


Zie Wikipedia

dihybride kruising

bewerken

Kruising tussen individuen die in twee erfelijke eigenschappen van elkaar verschillen en die voor die bestudeerde eigenschappen ook homozygoot zijn. Uit de dihybride kruising kan de derde wet van Mendel, de onafhankelijkheidswet afgeleid worden.


Zie Wikipedia

dipeptide

bewerken


Zie Wikipedia

diploïd

bewerken

ook aangeduid met 2n

 
De diploïde cel hier heeft 3 homologe chromosomenparen (2n =6), de haploïde cel heeft telkens maar 1 chromosoom van elk paar (n = 3

Bij diploïde cellen bevat de kern telkens twee exemplaren van elk chromosoom.
De chromosomen komen dus voor als homologe chromosomen paren. Zo bevatten de menselijke celkernen, met uitzondering van de voortplantingscellen (dus zaadcellen en eicellen), 46 chromosomen: menselijke lichaamscellen zijn dus diploïd (of 2n = 46). Bij de bevruchting kwamen 23 chromosomen van de vader via de zaadcel terecht in de eicel van de moeder die zelf ook 23 chromosomen had. Zaadcel en eicel hebben dus van elk chromosoom maar één exemplaar: zij zijn haploïd (of n = 23).
Zie Wikipedia

disacharide

bewerken


Zie Wikipedia

dissimilatie

bewerken


Zie Wikipedia

diurese

bewerken


Zie Wikipedia

diureticum

bewerken


Zie Wikipedia

diversiteit

bewerken


Zie Wikipedia


Zie Wikipedia

Ander lesmateriaal

bewerken

Desoxyribonucleïnezuur; bestanddeel van chromosomen dat zorgt voor de overdracht van erfelijke eigenschappen; bestaande uit twee spiraalsgewijs om elkaar heen gedraaide polynucleotideketens, die op hun beurt opgebouwd zijn uit 4 soorten nucleotiden. De volgorde van deze nucleotiden bepaalt de erfelijke eigenschappen.

DNA-ase

bewerken


Zie Wikipedia

DNA-ligase

bewerken


Zie Wikipedia

DNA-polymerase

bewerken


Zie Wikipedia

DNA-virus

bewerken


Zie Wikipedia

doelwitorgaan

bewerken


Zie Wikipedia

dominant

bewerken

Als bij een heterozygoot organisme slechts een van de twee allelen tot uiting komt, dan is dat allel dominant. Het andere allel is dan recessief. Een organisme dat het dominante fenotype vertoont kan dus 2 dominante allelen ( homozygoot) of slecht één dominant allel heterozygoot hebben. In kruisingsschema's wordt het dominant allel voorgesteld door een hoofdletter en het recessieve allel door dezelfde kleine letter.

Voorbeeld. Bij de mens is resuspositief dominant (allel D) en resusnegatief recessief (allel d). De homozygoot met twee keer een positief allel (DD) en de heterozygoot (Dd) zullen beiden resuspositief bloed hebben. Enkel de homozygoot met twee negatieve allelen (dd) heeft resusnegatief bloed.


Zie Wikipedia

donkeraanpassing

bewerken


Zie Wikipedia

donkerreactie

bewerken
bewerken


Zie Wikipedia

draagkracht

bewerken


Zie Wikipedia


Zie Wikipedia

dreigen

bewerken


Zie Wikipedia

drempelwaarde

bewerken


Zie Wikipedia


Zie Wikipedia


Zie Wikipedia

dubbelstrengs DNA

bewerken


Zie Wikipedia

ductus arteriosis

bewerken


Zie Wikipedia

dwarsgestreepte spieren

bewerken


Zie Wikipedia


A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z


Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.