Verklarende woordenlijst biologie voor het secundair onderwijs

Doel van deze verklarende woordenlijst biologie

Deze woordenlijst is bedoeld voor leraren en leerlingen van het secundair onderwijs biologie. Ook studenten van de lerarenopleiding kunnen er nuttig gebruik van maken, bij hun praktische opdrachten en lesvoorbereidingen.

De lijst heeft als eerste en belangrijkste functie iedereen de mogelijkheid te bieden om snel de betekenis van biologische termen te kunnen opzoeken. Heel belangrijk daarbij is dat de uitleg compact en eenvoudig blijft. Het is voor elke behandeld trefwoord altijd opnieuw een uitdaging om de betekenis in enkele zinnen, op een eenvoudige maar wetenschappelijk juiste manier te verwoorden. Daarbij is de vraag "Wat?" belangrijk. In die zin is dit Wikibook dus een aanvulling op een encyclopedie zoals Wikipedia, waarin ook op de "Hoe?"-vraag doorgegaan wordt.

Naast de definitie wordt in dit Wikibook ook verklarend beeldmateriaal bij zoveel mogelijk trefwoorden gezet. Een goede schets of een animatie zegt dikwijls meer dan een lange tekst. Het beschikbaar maken van geschikt beeldmateriaal is dus een tweede functie van dit lexicon.

De afbeeldingen die bij de trefwoorden staan komen allemaal van Wikimedia Commons, de mediabank van de Wikimedia Foundation. Deze foto’s, schetsen en animaties zijn allemaal onder een vrije licentie beschikbaar. Dat houdt in dat iedereen deze media verder mag verspreiden of bewerken, in de meeste gevallen echter mits bronvermelding. Op voorwaarde van vermelding van de herkomst van de afbeelding mag je ze dus vrij kopiëren naar je eigen cursus. Dat geldt trouwens ook voor alle teksten binnen projecten van de Wikimedia Foundation en dus ook voor de uitleg bij elk trefwoord in dit Wikibook. Wil je de tekst overbrengen naar je eigen cursus? Doe maar!

Anderzijds mogen afbeeldingen of animaties van andere websites, waarop copyright rust NIET geplaatst worden in Wikimedia-projecten. Mooie animaties of filmpjes van bv. Vimeo kunnen dus niet rechtstreeks getoond worden in deze verklarende woordenlijst. Maar een link plaatsen naar de website van die animatie zelf mag uiteraard wel. Dat is meteen een derde funtie van dit lexicon. Deze verklarende woordenlijst kan uitgroeien tot een vakdidactische draaischijf van interessant en themagericht digitaal materiaal. Trouwens… een wiki maak je niet alleen!

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Een wiki maak je niet alleen!

Begin maart 2013 is er een kader voor de woordenlijst biologie. Ongeveer 1400 termen zijn ingevoerd. Een aantal van deze trefwoorden zijn al uitgeschreven. Bij de meeste termen staat er minstens een doorverwijzing naar het lemma in Wikipedia.

Dit is een Wikibook. Een wiki is een webstek die tot stand komt door samenwerking. De meest bekende wiki is Wikipedia, een encyclopedie die door de lezers zelf opgesteld wordt. Elk artikel in Wikipedia is initieel geschreven door een gebruiker van deze internet-encyclopedie. Andere bezoekers hebben later de informatie aangevuld of verbeterd.

Dus, beste bezoeker, je bent niet alleen lezer van dit Wikibook, je bent automatisch ook mederedacteur.
Is een trefwoord nog niet ingevoerd en je hebt zelf een definitie geformuleerd waar je tevreden over bent?

• Klik even op [ bewerken ] rechts van het trefwoord
• Typ je definitie in het bewerkingsvenster dat verschijnt (onder het trefwoord, dat tussen 2 x 2 gelijkheidstekens staat).
• Klik daarna onderaan het bewerkingsvenster op de knop ‘Pagina opslaan’

en kijk… je eerste bijdrage aan de verklarende woordenlijst biologie is klaar.

Het enige waar je op moet letten is dat het wel degelijk je eigen tekst is en zeker dat het geen tekst betreft waar kopierechten op rusten. Dus typ nooit definities over uit een schoolhandboek.

Voor de rest... hou je niet in! Vul aan en verbeter, daar waar nodig. Wees zeker niet bang om iets fout te doen. Elke vroegere versie wordt automatisch bewaard en kan ook eenvoudig terug opgeroepen worden.

Als je echt regelmatig wilt meeschrijven dan is het best dat je onze redactiepagina raadpleegt. Hier worden richtlijnen gegeven om uitleg en lay-out uniform te houden.

Ook vind je er de nodige uitleg om de tekst mooi op te maken, om zelf afbeeldingen uit Wikimedia Commons te plaatsen, om naar andere trefwoorden te linken en om externe links te plaatsen, bv. naar lesmateriaal op het web dat je zelf interessant genoeg vindt om te delen met je collega's.

Biologielexicon VOB

In 2007 heeft de Vereniging voor het onderwijs in de biologie, de milieuleer en de gezondheidseducatie-vzw (VOB) al geprobeerd om een biologielexicon samen te stellen. Ook toen was de bedoeling om, naast een gevatte en exacte definitie, bij zoveel mogelijk trefwoorden nutigge afbeeldingen en multimedia aan te bieden. Voor een aantal letters van dit lexicon was dat al vrij volledig uitgewerkt. Voor de andere letters bestond er ten minste al een lijst van begrippen die zeker in het lexicon opgenomen moesten worden.

In dit Wikibook, de “Verklarende woordenlijst biologie voor het secundair onderwijs”, kunnen en mogen we verder bouwen op dat onvoltooide biologielexicon (met dank aan de Secretaris van VOB, Vic Rasquin). Waar teksten letterlijk overgenomen werden uit dit biologielexicon staat dat steeds vermeld.

Voor meer uitleg over de werking en activiteiten van VOB? Klik hier.